Hoe Equans pioniert met digital twins van projecten

Slechts 6 procent van de ondervraagde bedrijven noemt zich koploper in technologische innovaties zoals AI. Equans is daar één van. Equans ziet digitalisering en automatisering als dé kans om slimmer, sneller en toekomstbestendiger te werken binnen het engineersvak. ‘We zijn flink aan het pionieren,’ vertelt Edwin Brunenberg enthousiast. Hij werkt als directeur engineering bij Equans Zuid-Nederland.

De belangrijkste taak van Edwin is vooruitkijken. ‘De opdrachtgevers van Equans zijn gevarieerd: van private (productie)bedrijven tot ziekenhuizen, universiteiten en gemeenten. Dus ik luister goed: waar hebben zij behoefte aan? Maar ook: wat willen de collega’s die onze projecten uitvoeren? Hoe past dat bij onze missie om voorop te lopen in technologie en duurzaamheid? En hoe spelen wij slim in op het technicitekort? Wij moeten méér werk doen met dezelfde mensen, en ook méér impact maken.’ 

Engineers vroeger in het proces betrekken
Kortweg vult Equans het gat dat is ontstaan tussen het kennisniveau van opdrachtgevers en hun adviesbureaus. ‘Waar we vroeger een uitgebreid bestek kregen, krijgen we nu vaker een schets op hoofdlijnen. Met de mededeling: dit is de wens van de opdrachtgever, kunnen jullie het bouwen? En ja, dat kunnen wij zeker, mits wij heel secuur uitvragen wat de klant wil. De nadruk is daardoor veel meer komen te liggen op het bedenken en ontwerpen van projecten. Op de voorfase dus.’

Voor engineers is die vroege betrokkenheid wennen, legt Edwin uit. ‘Hun werk verschuift van detailengineering naar abstracter denkwerk. En conceptfases zijn vaak rommelig, omdat inzichten veranderen. Daar ligt ook een uitdaging voor onze opdrachtgevers. Al vroeg in het proces moet alles afgekaderd zijn, zodat we minder hoeven bijsturen. “Kijk, hier willen we een koeling” volstaat niet. 

Met een VR-bril ventilatiekanalen maken
Deze ontwikkeling maakt dat Equans revolutionair anders omgaat met nieuwe technologieën. ‘Wij denken bij alles: hoe kan het efficiënter? Wel, als er van onze projecten een volledige 3D-omgeving bestaat, dus inclusief specificaties, bouwkunde, werktuigbouw, elektrotechniek, hard- en software. Zo’n allesomvattende digital twin is echt iets nieuws. Wij verwachten komend jaar enkele digital twins te hebben gemaakt voor enkele grote opdrachtgevers. Vooral voor nieuwbouwprojecten.’ 

Een digital twin is nauwkeurig tot op werktekeningniveau en daarmee een belangrijke informatiebron voor monteurs en installateurs. ‘Stel, iemand wil ventilatiekanalen maken. Dan klapt hij zijn laptop open, zet zijn VR-bril op en ziet hij dankzij laserprojecties precies waar die kanalen moeten komen. Ideaal, je kunt letterlijk door de muren heen kijken.’ Ook opdrachtgevers zelf hebben baat bij een digital twin. ‘Het is een compleet digitaal projectdossier, onmisbaar voor beheer en onderhoud.’ 

In een handomdraai een multidisciplinair ontwerp
In het maken van een digital twin gaat veel werk zitten. ‘Het is echt pionieren. Weliswaar werken we met bestaande software van gerenommeerde partijen, maar we moeten alle puzzelstukjes zelf integreren. We steken nu veel tijd in het ontwerpen van typicals. Dat zijn bouwstenen voor componenten in veel voorkomende ruimtes, zoals een luchtbehandelingskast in een ziekenhuiskamer. Op basis van deze typicals genereert de software dan een multidisciplinair ontwerp. Slim, want deze  standaardiseringsslag scheelt ongelooflijk veel tijd en mankracht in de detailengineeringsfase.’

Wat ook slim is: aan elke typical koppelt Equans de actueel geldende normen, zoals de EN- of NEN-normen. Als voorbeeld noemt Edwin een brandmeldsysteem. ‘Als een engineer wil weten waar zo’n systeem aan moet voldoen, moet hij een bulk aan documentatie doorspitten. Dat kost te veel tijd en voor slimme software is het letterlijk secondenwerk. Het is dus veel efficiënter om de eerste filtering door computers te laten doen, en er dan pas zelf naar te kijken vanuit onze kennis.’ 

Van montagetekeningen naar 3D-scans
Digitaal werken vanuit een 3D-omgeving betekent misschien wel de grootste omslag voor monteurs, werkvoorbereiders en projectleiders. ‘Het abstracte werk- en denkniveau moet omhoog,’ stelt Edwin. ‘Net als de digitale scholing. Op het mbo zijn montagetekeningen nog steeds de norm. Terwijl digitalisering allang geen optie meer is in de techniek: het is noodzaak om te kunnen overleven. Dus laat mbo’ers kennismaken met tablets, lasers, 3D-scans, VR-brillen. Grote kans dat iedere student techniek dan heel gaaf vindt.’

Voorlopig gaat Equans enthousiast verder op het ingeslagen digitale pad. ‘Er is geen weg terug. We hebben onze eigen datacenters al voor de veilige opslag en verwerking van gegevens. In stapels papier zien wij geen toekomst meer. En bovendien willen wij blijven vooroplopen in digitalisering. Dat zet Equans ook goed op de kaart als aantrekkelijke werkgever. Als het mbo straks abstract denkende en digitaal vaardige monteurs aflevert, hoop ik dat ze de weg naar ons kunnen vinden!’