Ondanks de vele richtlijnen blijft het een uitdaging om de veiligheid, maar ook de kwaliteit van elektriciteit te borgen. In deze blog geef ik u graag inzicht in de oorzaken en gevolgen van een slechte power quality.
Het is slecht gesteld met de elektroveiligheid, zo berichtte de Telegraaf recent. Met 42 procent is kortsluiting brandoorzaak nummer één. Vooral nu we in een wereld leven, waarbij we meer dan ooit tevoren elektrische apparatuur tot onze beschikking hebben. Ook wordt er steeds meer gestuurd op energiebesparing. In de praktijk blijkt echter dat besparingen vaak juist de boosdoener zijn van een slechte kwaliteit van elektrische energie. De verzamelnaam hiervoor is power quality.
De boosdoeners
De verantwoordelijkheid voor het borgen van goede power quality ligt bij alle betrokken partijen. Het gaat hierbij om netbeheerders, producenten van elektronische apparatuur, de gebruikers en de installateurs van de apparatuur. Dit maakt het ook direct lastig. Met zoveel aansprakelijke partijen blijft de verantwoordelijkheid bij problemen vaak in het midden hangen.
- Installateurs moeten daarom in ieder geval de kennis bezitten om problemen op te sporen die een slechte power quality kunnen veroorzaken.
- Hieronder volgen de meest voorkomende boosdoeners:
- harmonischen, de vervorming van stroom (onder andere door gelijkrichting) kan leiden tot vervorming van spanning;
- asymmetrie, door een niet gelijkmatige belasting van een driefasensysteem kunnen (te) grote stromen door de nulleider vloeien;
- transiënten, grote en snelle veranderingen door sluitingen in het net en schakelacties;
- spanningsniveaus, onregelmatige spanningsniveaus waardoor temperatuurverschillen ontstaan;
- flikkeren, door snelle spanningsvariaties varieert de hoeveelheid licht van veel typen lampen;
- spanningsonderbrekingen/ dips;
- Onderbrekingen van korte of lange duur. Vooral bij dataverwerkende apparatuur kan dit veel problemen opleveren.
Grote gevolgen
De power quality kan dus door veel verschillende omstandigheden worden beïnvloed en kan grote gevolgen hebben. Allereerst zorgt een slechte power quality voor veiligheidsproblemen. Doordat appratuur oververhit raakt kan er kortsluiting ontstaan of is zelfs kans op explosies. Daarnaast neemt de isolatiekwaliteit en de mechanische veiligheid af wat ook kan leiden tot gevaarlijke situaties.
Onbetrouwbare processen
Onbetrouwbare processen kunnen ook een gevolg van een slechte power quality. Machines draaien niet meer volgens de kwalificatie-eisen die voorafgaand zijn opgesteld. Deze eisen zijn er niet alleen om de veiligheid van de techneut te garanderen, maar ook om de kosten laag te houden. Dit brengt mij bij gevolg nummer drie: kosten.
Financiële consequenties
Een slechte Power Quality zorgt ook voor financiële consequenties. De apparatuur werkt immers niet meer naar behoren. De kans op slijtage en uitval neemt hierdoor toe. Niet alleen stijgen de kosten voor onderhoud, maar ook de levensduur wordt korter en dat leidt tot hoge vervangingskosten. Bovendien wordt met een onregelmatige spanning meer energie verbruikt dan nodig is. Gevolg? Een onnodig hoge energierekening.
De maatregelen
Het meten en monitoren van een installatie ten aanzien van de kwaliteit van elektrische energie is dus geen overbodige luxe. Tegenwoordig is er meetapparatuur waarmee problemen tijdig gesignaleerd en verholpen kunnen worden. Elk specifiek power quality probleem vereist echter zijn eigen oplossing.
Juiste kennis
Het is dan ook essentieel dat de techneut beschikt over de juiste kennis. Dit kan door het volgen van een cursus of een training, waarbij alle mogelijke oorzaken van een slechte power quality en de bijbehorende oplossingen aan bod komen. Uiteindelijk zijn energiebesparingen de eerste stappen naar duurzaamheid. Maar een goede power quality waarborgen, dat is hele andere koek. Kortom, ga power quality problemen (h)erkennen!