Opleiding veiligheidskunde

Veiligheid is belangrijk voor iedereen. Wil jij bijdragen aan een veilige werkomgeving? Na het volgen van een opleiding veiligheidskunde ben jij specialist op het gebied van arbeidsveiligheid en arbeidsomstandigheden. Je bent een bekwame gesprekspartner en adviseur op het gebied van veiligheidsvraagstukken en zorgt ervoor dat iedereen veilig zin of haar werk kan doen in een veilige omgeving.

Wat is veiligheidskunde?

Veiligheidskunde is het vakgebied dat zich bezighoudt met het creëren van een veilige omgeving om ongelukken te voorkomen en de gevolgen daarvan te beperken. Om een veilige werkplek te creëren is het belangrijk risico's te kunnen identificeren en beheersen. Veiligheidskunde is een breed vakgebied.

Er kunnen meerdere onderverdelingen gemaakt worden. Twee belangrijke vormen zijn arbeidsveiligheid en procesveiligheid.

Arbeidsveiligheid is de zorg voor een veilige werkomgeving voor werknemers. Dit omvat het voorkomen van ongevallen en beroepsziekten. Een veiligheidskundige op het gebied van arbeidsveiligheid onderzoekt en adviseert over de risico's op de werkplek, en helpt bij het implementeren van maatregelen om deze risico's te beperken.

Procesveiligheid is de zorg voor een veilige voortgang van processen. Dit omvat het voorkomen van ongelukken en schade aan machines, apparatuur en gebouwen. Een veiligheidskundige op het gebied van procesveiligheid onderzoekt en adviseert over de risico's in het productieproces, en helpt bij het implementeren van maatregelen om deze risico's te beperken.

Veiligheidskunde gaat niet alleen om fysieke veiligheid van mensen en de omgeving van het bedrijf.

Veiligheidskunde houdt zich bezig met:

Technische risico's: Dit zijn risico's die ontstaan door de technische inrichting van een werkplek. Voorbeelden hiervan zijn: valgevaar, elektrische gevaren en brandgevaar.

Organisatorische risico's: Dit zijn risico's die ontstaan door de organisatie van het werk. Voorbeelden hiervan zijn: werkdruk, slechte communicatie en gebrekkige procedures.

Personele risico's: Dit zijn risico's die ontstaan door de menselijke factor. Voorbeelden hiervan zijn: onoplettendheid, onervarenheid en onveilig gedrag.

Daarnaast houdt veiligheidskunde zich niet alleen bezig met het voorkomen van onveilige situaties, maar ook met maatregelen die genomen kunnen worden als zich een onveilige situatie voordoet.

Wat doet een veiligheidskundige?

Een veiligheidskundige is verantwoordelijk voor het creëren en handhaven van een veilige werkomgeving. De taken van een veiligheidskundige zijn onder andere:

Risicobeoordeling: De veiligheidskundige identificeert en beoordeelt risico's op een werkplek. Dit doet hij of zij door middel van audits, interviews en observaties.

Preventieve maatregelen: De veiligheidskundige neemt maatregelen om risico's te verminderen of te elimineren. Dit kan bijvoorbeeld door het installeren van veiligheidsvoorzieningen, het opstellen van werkinstructies of het geven van veiligheidstrainingen.

Advies: De veiligheidskundige geeft advies aan werkgevers en werknemers over veiligheid. Dit kan bijvoorbeeld over de implementatie van nieuwe veiligheidsmaatregelen of de verbetering van bestaande veiligheidsprocedures.

Trainingen: De veiligheidskundige geeft trainingen over veiligheid aan werknemers. Dit kan bijvoorbeeld over het veilig gebruik van machines en installaties of het voorkomen van ongevallen.

Inspecties: De veiligheidskundige voert inspecties uit om de veiligheid op een werkplek te controleren. Hij of zij kijkt dan of alle veiligheidsmaatregelen op orde zijn en of er verbeteringen nodig zijn.

Onderzoek: De veiligheidskundige onderzoekt ongevallen en incidenten om de oorzaken ervan te achterhalen en te voorkomen dat ze zich opnieuw voordoen.

Een deel van het werk van een veiligheidskundige bestaat uit het nemen van maatregelen.

Enkele voorbeelden van maatregelen:

Technische maatregelen

• Veiligheidsvoorzieningen: Voorbeelden hiervan zijn: hekken, valbeveiliging en brandblussers.
• Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM's): Voorbeelden hiervan zijn: helmen, veiligheidsbrillen en handschoenen.
• Werkinstructies: Voorbeelden hiervan zijn: instructies voor het veilig gebruik van machines en installaties.

Organisatorische maatregelen

• Veiligheidsbeleid: Dit beleid beschrijft de doelstellingen en maatregelen voor het bevorderen van veiligheid.
• Veiligheidstrainingen: Deze trainingen geven medewerkers de kennis en vaardigheden om veilig te werken.
• Veiligheidscultuur: Dit is de cultuur waarin veiligheid belangrijk is en waaraan iedereen zich houdt.

Personele maatregelen:

• Veiligheidsscreening: Deze screening wordt gebruikt om te bepalen of een medewerker geschikt is voor een bepaalde functie.
• Veiligheidstrainingen: Deze trainingen geven medewerkers de kennis en vaardigheden om veilig te werken.
• Veilig gedrag: Dit is het gedrag van medewerkers dat gericht is op veiligheid.

Werk je als veiligheidskundige, dan heb je dus veel verschillende taken. Jij bent de persoon die verantwoordelijk is voor het creëren en handhaven van een veilige werkomgeving.

Opleidingen veiligheidskunde: BVK, MVK, HVK

Er zijn verschillende opleidingen binnen de veiligheidskunde. Veel mensen die een opleiding in dit vakgebied zoeken, volgen een opleiding BVK, MVK of HVK. 

Wat zijn de verschillen tussen de opleidingen BVK, MVK en HVK?

De Basisopleiding Veiligheidskunde (BVK) is een introductieopleiding op het gebied van veiligheid. De opleiding is bedoeld voor iedereen die meer inzicht wil krijgen in veilig werken en de risico's die op de werkplek kunnen voorkomen. BVK geeft je de basiskennis en vaardigheden om veilig te werken.

De opleiding Middelbare Veiligheidskunde (MVK) is een vervolgopleiding op de BVK. De opleiding is bedoeld voor professionals die een rol spelen in het creëren en handhaven van een veilige werkomgeving. De opleiding MVK geeft je de kennis en vaardigheden om risico's op de werkplek te identificeren en te beheersen.

Hogere Veiligheidskunde (HVK) is een nog uitgebreidere opleiding dan de MVK. De opleiding is bedoeld voor professionals die een leidende rol spelen in het veiligheidsbeleid van een organisatie. De opleiding HVK geeft je de kennis en vaardigheden om een veilige werkomgeving te creëren en te behouden.

Wat is het verschil tussen BVK, MVK, HVK en integrale veiligheidskunde?

BVK, MVK en HVK richten zich op veiligheid in een werkomgeving. Integrale veiligheidskunde is breder en richt zich op alle aspecten van veiligheid. Zowel op de werkvloer als daarbuiten. 

Integrale arbeidskunde is breder, en kan ook gaan over veiligheid in het algemeen. Zoals de veiligheid van burgers in het geval van terrorisme, of het opstellen van beleid bij vliegtuigrampen, een nieuwe uitbraak van een virus... Bij integrale veiligheidskunde zijn er nog meer aspecten van veiligheid die een rol spelen. 

Wil je je richten op veiligheid in een breder domein en integrale veiligheidskundige worden, dan heb je daarvoor een vierjarige hbo-opleiding Integrale veiligheidskunde voor nodig.