Veilig werken in de klimaattechniek
Van CV’s en airco’s, luchtbehandeling- en ventilatiesystemen, tot gebouwautomatiseringen. Klimaattechniek zie je overal. Wat jouw expertise ook is binnen de klimaattechniek, veilig werken is altijd een belangrijk aspect van het werk.
Veiligheidsthema’s in de klimaattechniek
Werk je in de klimaattechniek, dan werk je met klimaatinstallaties. Bijvoorbeeld met boilers, warmtepompen, aircosystemen, luchtbehandelingssystemen, gebouwbeheersystemen, CV-circuits of ventilatiesystemen. De gevaren die de klimaattechniek met zich meeneemt, liggen niet alleen in het werk van installateur of monteur van deze klimaatinstallaties, maar ook in de gevaren voor de omgeving.
Deze gevaren zitten zoal in:
Elektra
Alle klimaatinstallaties maken gebruik van elektriciteit. Niet alleen neemt het werken met elektriciteit risico’s met zich mee, ook kortsluiting en brand zijn gevaren die na de installatie op kunnen treden.
F-gassen
F-gassen zit in de meest gebruikte koudemiddel in de klimaattechniek. Als F-gassen vrijkomen, bijvoorbeeld door onzorgvuldige montage of door een koelmiddellek, levert dit schade aan voor het milieu.
Brandbare koudemiddelen
Om het gebruik van F-gassen terug te drinken, werken steeds meer installaties met alternatieve koudemiddelen, zoals propaan en isobutaan. Deze koudemiddelen zijn minder belastend voor het milieu,
Koolstofmonoxide
Als er in een installatie per ongeluk gas vrijkomt dat niet volledig verbrand kan worden, bijvoorbeeld omdat er te weinig zuurstof in de ruimte aanwezig is, of omdat er iets mis is met de installatie, dan kan er koolstofmonoxide vrijkomen. Komen mensen met hoge concentraties koolstofmonoxide in aanraking, dan kan een koolstofmonoxidevergiftiging optreden, met fatale gevolgen.
Ben je werknemer of werkgever in de klimaattechniek, dan is veilig werken absoluut een belangrijk thema.
Erwin Janssen
Wil je meer weten over een cursus of training? Neem contact met mij op voor een persoonlijk studieadvies. Ik help je graag!
F-gassenverordening
Vanuit de F-gassenverordering die in 2015 van kracht is gegaan, is het voor iedereen die werkt met koudemiddelen verplicht om een f-gassen certificaat te behalen.
Er zijn twee typen F-gassen certificaat die je kunt behalen:
- F-gassen 1: voor werkzaamheden aan installaties met meer dan drie kilo koudemiddel
- F-gassen 2: voor werkzaamheden aan installaties met minder dan drie kilo koudemiddel
Gasketelwet
Per 1 april 2023 moet vanuit de Gasketelwet iedere installateur of monteur die in zijn werk te maken krijgt met gashoudende onderdelen, moet verplicht het Bewijs van Vakmanschap Koolmonoxide, de co-certificering, behalen.
Activiteitenbesluit Milieubeheer 3.16d
In aanvulling op de gastketelwet, is vanuit het Activiteitenbesluit Milieubeheer aangegeven, dat installateurs of monteurs die werken met brandbare koudemiddelen, verplicht een aanvullend veiligheidscertificaat te behalen.
Ook voor het behalen van een veiligheidscertificaat brandbare koudemiddelen, is een onderscheid gemaakt in de hoeveelheid koudemiddelen waarmee je werkt.
Via ROVC kun je het veiligheidscertificaat brandbare koudemiddelen B3 halen, dit certificaat is geldig voor het werken met brandbare koudemiddelen tot 1 kilogram.
Veiligheid en NEN in de klimaattechniek
Naast bovengenoemde belangrijke wet- en regelgeving voor de klimaattechniek, werken veel bedrijven ook volgens de NEN-normen. Wettelijk gezien is NEN-niet verplicht, maar in veel situaties wel vereist. Verschillende NEN-normen hebben betrekking op veilig werken.
Monteurs en installateurs in de klimaattechniek halen daarom vaak ook de volgende NEN-certificaten:
NEN 3140
NEN 3140 heeft betrekking op veiligheid van laagspanningsinstallaties. Heb je een certificaat NEN 3140 Voldoende onderricht persoon, NEN 3140 Vakbekwaam persoon of NEN 3140 installatie- of werkverantwoordelijke laagspanning, dan weet je hoe je veilig werkt met aan elektrische installaties.
NEN 3140 is het NEN-certificaat dat het meeste wordt gehaald door monteurs en installateurs binnen de installatietechniek. Daarnaast zijn er nog een aantal opleidingen rondom de NEN-normen die in de klimaattechniek belangrijk zijn. Zoals:
Veiligheid en ontwikkelingen
Vanuit de wet- en regelgeving en de NEN-normen, is al veel vastgelegd over hoe in de klimaattechniek veilig gewerkt moet worden.
Maar veiligheid is een breed begrip en houdt niet op bij wet- en regelgeving.
De ontwikkelingen binnen de klimaattechniek gaan namelijk hard. Gedreven door hoge gasprijzen, inflatie, en de wens om duurzamer te koelen- en verwarmen, volgen de ontwikkelingen zich binnen de klimaattechniek razendsnel op. Iedere nieuwe installatie brengt (nieuwe) risico’s met zich mee. En deze risico’s worden niet altijd afgevangen in bestaande wet- en regelgeving.
Daarom is veiligheid in vrijwel iedere opleiding een aandachtspunt.
Naast eerder genoemde verplichte veiligheidscertificeringen, zijn er meer opleidingen en cursussen gericht op veilig werken.
Hoe waarborg jij veiligheid in de klimaattechniek?
Zoals je op deze pagina hebt kunnen lezen, is veiligheid heel belangrijk in de klimaattechniek. Er zijn verplichte certificaten die monteurs en installateurs nodig hem om aan klimaatinstallaties te werken.
Maar het belangrijkste van veilig werken is het herkennen van een gevaarlijke situatie en kennis hebben over hoe je moet handelen in die specifieke situatie. De verplichte certificaten zijn daarom niet altijd toereikend. Daarom is het gewenst om aanvullende kennis op te doen over veiligheid in de situaties waarin jij je verkeert.
Weet jij al hoe je aan de juiste kennis gaat komen?
Onze studieadviseurs kunnen je helpen de juiste keuze hierbij te maken. Neem contact op met een van onze studieadviseurs als jij als monteur of bedrijf, meer aandacht wilt schenken aan veiligheid.
Wij helpen je verder door advies te geven over bestaande opleidingen, maar kunnen ook helpen met incompanymogelijkheden om meerdere medewerkers tegelijk te trainen op het gebied van veiligheid.
Erwin Janssen
Wil je meer weten over een cursus of training? Neem contact met mij op voor een persoonlijk studieadvies. Ik help je graag!
