De overheid heeft besloten dat Nederland in 2050 volledig energieneutraal moet zijn. Een belangrijke energiebesparende maatregel is het verminderen van aardgasverbruik. Er vindt op dit moment versneld een transitie plaats van cv-ketels naar warmtepompen. De water-water warmtepomp wordt al enige tijd in de nieuwbouw toegepast. Voor zowel de nieuwbouw als de bestaande bouw zijn er veel meer mogelijkheden bijgekomen. Dit komt o.a. door de opkomst van de hybride warmtepomp. Hierbij wordt de warmtepomp gecombineerd met een cv-ketel. De verkoop van waterpompsystemen is daardoor enorm gestegen.
Lees alles over warmtepompen, bekijk de opleidingen en word warmtepomp installateur!
Alles over warmtepompen en warmtepomp cursussen
Wil jij warmtepompmonteur of -installateur worden of kom je regelmatig in aanraking met warmtepompinstallaties? Lees meer over warmtepompen, of scroll naar beneden voor de verschillende cursussen over warmtepompen.
Wat is een warmtepomp?
Een warmtepomp zorgt voor de verwarming en verkoeling van je huis en levert warm water. Het apparaat haalt met behulp van stroom warmte uit de lucht, bodem of het grondwater. Een warmtepomp is goed voor het klimaat en de portemonnee. De CO2-uitstoot voor verwarming daalt met zo’n 20 tot 50 procent, terwijl ook de energierekening dankzij een warmtepomp een vriendelijkere aanblik krijgt. Warmtepompen zijn met een enorme opmars bezig. Niet zo vreemd, in een tijd waarin we massaal van het gas moeten en milieubewustzijn steeds hoger op de agenda van zowel burger als politiek komt te staan.
Hoe werkt een warmtepomp?
De werking van een warmtepomp is een ingenieus stukje natuurkundige praktijk. Het apparaat werkt in feite als een omgekeerde koelkast: het koudemiddel onttrekt warmte aan de bron (lucht, bodem of grondwater). Doordat het koudemiddel hierdoor gaat koken, ontstaat er damp die vervolgens onder druk wordt gebracht. Daardoor ontstaat een hogere temperatuur, bijvoorbeeld 52 graden. Deze warmte wordt afgegeven aan het verwarmingssysteem (condensatie).
Onderdelen van een warmtepomp
Een warmtepomp is een nauw luisterend geheel dat bestaat uit een aantal sleutelcomponenten. Dit zijn:
- De koelvloeistof. Deze zorgt voor het opslaan, vervoeren en weer afgeven van warmte.
- De verdamper. Deze zet de warmte van de bron om in het proces waarin de koelvloeistof overgaat van vloeistof naar damp.
- De compressor wordt aangedreven door elektriciteit en is verantwoordelijk voor het rondpompen en op druk brengen van de damp. Door die hogere druk stijgt de temperatuur van de damp.
- De condensor zal die warmte die ontstaat, via een afgiftesysteem doorgeven aan de ruimten
- Wanneer de warmte vrijkomt, verandert de koelvloeistof in de warmtepomp opnieuw van fase: het condenseert en gaat dus terug van de gas- naar vloeistofvorm. Door de druk weer te verlagen met een expansieventiel, daalt de temperatuur van het middel weer en is de cyclus rond. In de verdamper/condensator neemt de pomp opnieuw warmte uit de bron op, zodat de kringloop weer van voren af aan begint.
Welke soorten warmtepompen zijn er?
Nu we weten wat een warmtepomp is, kunnen we ook kijken naar de verschillende soorten warmtepompen die er op de markt zijn. Dit zijn de belangrijkste varianten:
- Een hybride warmtepomp werkt samen met een hr-ketel en wordt vooral gebruikt in huizen die matig geïsoleerd zijn. Dit type pomp haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt die voor het creëren van een aangename binnentemperatuur. Is het buiten te koud? Dan springt je hr-ketel bij.
- Een volledig elektrische warmtepomp vervangt de traditionele hr-ketel. Hierdoor kun je helemaal van het gas af. Elektrische warmtepompen zijn vooral geschikt voor de wat beter geïsoleerde woningen. Ze zijn ook duurder in aanschaf dan de hybride modellen.
- Een ventilatiewarmtepomp haalt warmte uit de ventilatielucht en is geschikt voor huizen met mechanische ventilatiesystemen.
Cursus warmtepompen bij ROVC
Door de toenemende populariteit van warmtepompen is er steeds meer vraag naar technici die verstand hebben van warmtepomptechniek. Ben jij een installateur of cv-monteur die meer wil weten over het onderhouden, installeren en in bedrijf stellen van warmtepompsystemen? Dan ben je voor een cursus warmtepompen bij ons aan het juiste adres. ROVC heeft diverse cursussen die je alles leren over het installeren en onderhouden van warmtepompinstallaties. Bekijk ze hieronder of zie de verschillen tussen de trainingen Warmtepompinstallaties - toepassing en werking, Warmtepompinstallaties - onderhoud en storingen oplossen en Warmtepompinstallaties - installeren.
Cursus Warmtepompinstallaties
Werk jij als storings- of onderhoudsmonteur en heb je weinig kennis van warmtepompsystemen in de woningbouw? Dan is deze cursus warmtepompinstallaties echt iets voor jou. Na het afronden van de cursus Warmtepompinstallaties kun je storingen zoeken en verhelpen, planmatig onderhoud aan warmtepompen uitvoeren en inspecties voor je rekening nemen. Deze combicursus bestaat uit de trainingen Warmtepompinstallaties - toepassing en werking en Warmtepompinstallaties - onderhoud en storingen oplossen.
Warmtepompinstallaties - toepassing en werking
Dit is dé basistraining voor iedereen die meer wil weten over warmtepompen, van adviseur tot consulent, van installateur tot gemeenteambtenaar. Na het afronden van deze training begrijp je waarom een warmtepomp wordt toegepast, hoe een warmtepompinstallatie globaal werkt en hoe je de verschillende soorten kunt herkennen. Daarnaast leer je de basisprincipes van een warmtepomp kennen, herken je de verschillende componenten en systemen en ben je op de hoogte van de gestelde veiligheidseisen.
Cursus warmtepompinstallaties toepassing en werking
Warmtepompinstallaties - onderhoud en storingen oplossen
Bezit je al de nodige voorkennis over de opbouw en werking van warmtepompen? Dan is deze cursus de ideale gelegenheid om je kennis verder uit te diepen. Tijdens deze praktijkgerichte training leer je hoe je een warmtepomp in bedrijf stelt, onderhoud pleegt en eenvoudige storingen oplost aan warmtepompinstallaties binnen de woningbouw.
Cursus warmtepompinstallaties onderhoud en storingen oplossen
Cursus warmtepomp installeren
Na het volgen van de training Warmtepompinstallaties - installeren ben je in staat om warmtepompen (ook hybride warmtepompen!) op een veilige en correcte manier te installeren. Je kunt de complete warmtepomp controleren, inclusief appendages en afgiftesysteem. Ook het daadwerkelijk aansluiten van de pomp op de bron wordt voor jou een koud kunstje.
Cursus warmtepompen installeren
Warmtepompinstallaties - advies op maat
Na het afronden van deze training warmtepompen ben je op de hoogte van de verschillende factoren die een rol spelen bij het kiezen van een warmtepomp. Je leert niet alleen technische basisinformatie over de warmtepomp, maar krijgt ook inzicht in de rol die je hebt als adviseur op de zakelijke en particuliere markt. Je bent in staat om een goed en betrouwbaar advies te geven over het aanschaffen van een warmtepomp.
Cursus warmtepompinstallaties advies
F-gassen certificaat voor warmtepompmonteurs
Synthetische koudemiddelen (F-gassen) worden nog steeds gebruikt in warmtepompsystemen. Wanneer je als monteur complete warmtepompinstallaties in bedrijf stelt of reparatiewerkzaamheden aan de gashoudende onderdelen verricht, heb je een F-gassen certificaat nodig.
Bekijk ons aanbod F-gassen cursussen:
Vakmanschap Warmtepomp
Wil jij een erkend warmtepompinstallateur worden? Vakmanschap Techniek heeft een speciale Vakmanschapsroute Warmtepomp ontwikkeld. Na het succesvol afronden van deze route, ontvang je een door de branche-erkend Bewijs van Vakmanschap Warmtepompen.
Je kunt kiezen uit zes verschillende profielen als je de Vakmanschapsroute volgt. ROVC biedt trainingen aan voor de volgende profielen:
Wil jij erkend vakman worden op het gebied van warmtepompen?
Lees meer over geregistreerd Vakmanschap Warmtepomp
Veelgestelde vragen
Wil je meer weten over warmtepompen, koudemiddelen en benodigde certificaten? Bekijk of jouw vraag tussen de veelgestelde vragen staat.
Warmtepompcursussen vergelijken
Meer weten over de verschillen tussen de cursussen Warmtepompinstallaties - toepassing en werking, onderhouden en storingen oplossen, en Warmtepompinstallaties installeren.
Bepaal jouw leerroute
Met deze beslisboom volg je de training of cursus die het beste past bij jouw voorkennis en ambities.
Maak de test over warmtepompen
Twijfel je welke cursus bij jou past? Maak deze korte test met 10 meerkeuzevragen en ontvang aan het einde een studieadvies!
Waarom ROVC
Met een cursus bij ROVC ben je er zeker van dat deze precies aansluit op jouw behoeften. ROVC is er namelijk speciaal voor werkenden die een technische opleiding willen volgen. Omdat we uitsluitend werken met topdocenten uit de praktijk, weten we wat er speelt binnen het bedrijfsleven. Hier kunnen we onze cursussen optimaal op laten aansluiten: geen overbodige informatie, alleen leren wat nodig is en de theorie altijd in dienst van de praktijk
Veelgestelde vragen over warmtepompen en cursussen
Wil je meer weten over warmtepompen, koudemiddelen en benodigde certificaten?
Onderstaand vind je de veelgestelde vragen over warmtepompen.
Het werken met waterpompen vraagt om specifieke kennis en vaardigheden. De techniek stelt nieuwe eisen aan monteurs. Niet alleen voor het ontwerpen en installeren van waterpompsystemen, maar ook voor het in bedrijf stellen, onderhouden én oplossen van storingen. Grote installatiebedrijven hebben hun monteurs vaak al bijgeschoold en de benodigde certificaten bemachtigd. Nu is het tijd dat ook kleinere installatiebedrijven en zzp’ers deze stap maken, zodat ook zij klaar zijn voor de toekomst.
Wie gaat werken met warmtepompen zal anders moeten denken. De techniek is voor een deel anders dan in een traditionele cv-ketel. Een cv-ketel verbrandt aardgas, zodat het water in kranen en radiatoren wordt verwarmd. Een warmtepompsysteem gebruikt een koelkringloop om huizen te verwarmen. De pomp haalt warmte-energie uit een warmtebron (water of lucht) en een koudemiddel brengt die energie naar de plaats van bestemming, zoals een boiler of het afgiftesysteem. De techniek in de warmtepompinstallatie zorgt voor de juiste temperatuur in het huis.
In een warmtepompsysteem zitten, net als in een aircosysteem, koudemiddelen. Deze koudemiddelen zijn veelal synthetische koudemiddelen, ook wel F-gassen genoemd. Deze bevatten fluor en zijn erg schadelijk voor het milieu. Daarom stelt de Europese wetgeving een aantal verplichtingen voor het werken met F-gassen.
Werk je als monteur aan de gashoudende delen van warmtepompen, dan moet je in het bezit zijn van minimaal een persoonscertificaat F-gassen II. Dit certificaat is verplicht als je de volgende handelingen wilt verricht aan warmtepompen:
- In bedrijf stellen van een complete warmtepompinstallatie
- Reparatiewerkzaamheden aan de gashoudende onderdelen
Vergelijk de rol van een warmtepompmonteur met de rol van een fietsenmaker. Als je geen certificaat zou hebben, zou je als fietsenmaker al het onderhoud aan een fiets mogen uitvoeren, behalve het oppompen van de banden of het plakken van een lekke band. Met warmtepompen is het net zo. Je mag zonder certificaat werken aan de warmtepomp, behalve aan de belangrijkste gashoudende onderdelen van de installatie.
Voor warmtepompen zijn er twee verschillende persoonscertificaten:
F-gassen categorie I
Mocht je aan grote industriële installaties werken, dan is F-gassen categorie I vereist. Deze installaties bevatten meestal meer dan 3 kg (>5 ton CO2 eq.) koudemiddel en daarvoor is het F-gassen I-certificaat vereist.
F-gassen categorie II
In de praktijk heb je als warmtepompmonteur voldoende aan het certificaat
F-gassen II, omdat in warmtepompinstallaties meestal minder dan 3 kg (<5 ton CO2 eq.) koudemiddel zit. Met dit certificaat kun je als monteur de volgende werkzaamheden aan warmtepomp-installaties verrichten: terugwinnen, installatie, in bedrijf stellen, reparatie, onderhoud, service, buitendienststelling en lekcontrole.
Je ontvangt het F-gassencertificaat als je het officiële examen F-gassen II met goed gevolg hebt afgerond. Dit examen wordt georganiseerd door organisaties die door de overheid aangewezen zijn als de exameninstelling voor koeltechnische monteurs. Om het examen F-gassen categorie II te behalen is goede bijscholing vereist. Daarom heeft ROVC een praktijkgerichte F-gassencursus categorie II ontwikkeld.
De cursus F-gassen categorie II van ROVC duurt zes dagen en is
speciaal ontwikkeld voor warmtepompmonteurs. Je krijgt theorie en praktijk die je voorbereiden op het examen F-gassen II. Je voert koeltechnische handelingen uit en doet soldeervaardigheden op.
De installaties waarop je oefent, komen ook terug in het examen.
Na de cursus ben je klaar om examen te doen. Dit is geen onderdeel van de cursus. Je kunt je daarvoor bij de bevoegde instanties aanmelden. Bij goed gevolg ontvang je het STEK-diploma F-gassen II.
De milieucommissie van het Europees Parlement
heeft besloten om nieuwe F-gassen met een GWP- waarde (Global Warming Potential) van meer dan 2500 in nieuwe koelapparatuur vanaf 2020 te verbieden. Tot 2030 mogen F-gassen met een GWP-waarde van meer dan 2500 die uit een installatie teruggewonnen (gerecycled of gegenereerd koudemiddel) zijn, nog worden toegepast. Om F-gassen te mogen gebruiken, ook in warmtepompen, is zowel een persoons- als een bedrijfscertificaat vereist.
Ook na 2020 zullen warmtepompsystemen F-gassen bevatten. Bovendien zullen er nog lange tijd ‘oude’ warmtepompen zijn die met F-gassen werken met een hoge GWP-waarde. Deze warmtepompen zullen wel nog steeds onderhouden moeten worden.
Ja, het is zeker mogelijk om met een warmtepomp tapwater te verwarmen. Toch kunnen niet alle warmtepompen dit. Een volledig elektrische warmtepomp kan tapwater verwarmen, maar andere warmtepompen werken hiervoor samen met een boiler. Een warmtepompsysteem met een boiler kan dus prima zorgen voor warm tapwater
Het klopt inderdaad dat een warmtepomp duurder is dan een cv-ketel. Wel is een warmtepomp milieuvriendelijker en zuiniger in verbruik, waardoor je jaarlijks geld bespaart en de investering terugverdient. Ook wordt er verwacht dat de prijs van waterpompen in de toekomst zal dalen.
Om zoveel mogelijk uit de warmtepomp te halen en de investering terug te verdienen, is het belangrijk dat de warmtepomp goed onderhouden wordt. Het kost gemiddeld tussen € 75,- en € 175,- per jaar om een warmtepomp te laten inspecteren. Dit bedrag is afhankelijk van het soort warmtepomp.
Het allereerste gebruik van de warmtepomp was in 1995. Mensen die in woonwijken met stadsverwarming woonden wilden onafhankelijker worden. Omdat er in die wijken aardgas ontbrak, werden hiervoor warmtepompen ingezet. De laatste jaren maakt de warmtepomp ook zijn intrede in wijken waar wel aardgas aanwezig is. Vooral om het CO2 verbruik terug te dringen worden alternatieve energiebronnen als lucht en water populair. Zo ook de warmtepomp!
