Installatiebranche klaar voor een energieneutraal NL?

Als het aan de tweede kamer ligt mag zelfs al vanaf 2019 bij wet een nieuwbouwwoning niet meer worden aangesloten op gas. Hier is de installatiebranche in ieder geval nog niet klaar voor. Dat geldt zeker voor de kleine installateursbedrijven. Er dient met spoed een inhaalslag gemaakt te worden.

De hybride warmtepomp

De wetswijziging is niet de enige oorzaak van de versnelde opkomst van warmtepompen. Zo heeft de hybride warmtepomp zijn intrede gedaan. De hybride warmtepomp is erg geschikt om te plaatsen in de bestaande woningbouw. Bij deze variant vormt de waterpomp de basis, en verwarmt de cv-ketel bij indien nodig.

Maar ook in warmtepompen voor nieuwbouwwoningen gaan de ontwikkelingen hard. Daar komt de all-electric warmtepomp nu bij. Bij deze variant komt de cv-ketel helemaal te vervallen.

De groei van het aantal zonnepanelen in Nederland is de derde reden dat steeds meer huizen worden voorzien van een warmtepomp. Met de elektriciteit die je opwekt wordt dan de warmtepomp gevoed.

Een nieuwe denkwijze

Deze omslag stelt nieuwe eisen aan installateurs met betrekking tot kennis en vaardigheden. Maar nog belangrijker: het vereist een andere denkwijze. Dit geldt voor het installeren, in bedrijf stellen, onderhouden én oplossen van storingen.

De traditionele cv-ketel verbrandt aardgas, zodat het water in kranen en radiatoren wordt verwarmd. De warmtepomp haalt warmte-energie uit grondwater of buitenlucht en een koudemiddel zet deze energie om in warmte. Deze wordt vervolgens benut in de boiler of, bij voorkeur, voor vloerverwarming of convectoren.

De omslag in denken heeft te maken met het begrijpen hoe warmtewisselaars in combinatie met de ‘magische’ koelkringloop zorgen voor warmteopwekking. Het begrip hiervan is de belangrijkste stap voor installateurs. Deze andere denkwijze zal men in de toekomst nodig hebben, want technieken om restwarmte te benutten zullen ook in huisinstallaties meer en meer gebruikt gaan worden.

Wat ik in de praktijk vaak zie is dat grote installatiebedrijven hun medewerkers al klaargestoomd hebben voor deze verandering. Hierbij hebben hun medewerkers de benodigde trainingen gevolgd. Veel kleinere installatiebedrijven en zzp’ers blijven achter op deze ontwikkeling.

De installateur versneld klaarstomen

Om dergelijke organisaties klaar te maken voor de verandering is het zaak om verder te gaan dan alleen de installateurs te voorzien van de juiste opleiding. Er komt meer bij kijken. Denk aan de klantenservicemedewerker. De warmtepomp moet hem ook iets zeggen, zodat de juiste vragen worden gesteld.

Ook verkopers en adviseurs hebben voldoende kennis nodig. Zij moeten bijvoorbeeld kunnen beoordelen of een woning voldoende geïsoleerd is voor een warmtepomp, en welke variant het best past bij de situatie.

Hierbij stuit je wel direct op een probleem. Hoe maak je tijd vrij voor het trainen van jouw medewerkers als je al tijd tekort komt om het normale werk rond te krijgen? Om medewerkers versneld klaar te stomen, biedt modulair opleiden uitkomst. Door middel van korte trainingen, wordt overgebracht wat de cursist nodig heeft om morgen te beginnen.

Overheidsinitiatieven voor duurzame energie

De overheid nam al eerder initiatieven op het gebied van duurzame energie. Om minder gas en meer duurzame warmte te gebruiken werd de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE) in 2015 in het leven geroepen. Particulieren en zakelijke gebruikers ontvangen een tegemoetkoming bij de aankoop van zonneboilers, warmtepompen, biomassaketels en pelletkachels. Dit zorgt voor energiebesparing en dringt de CO2-uitstoot terug.

Door de laatste wetswijziging worden organisaties gedwongen hun dienstverlening uit te breiden en aan te passen. Ondanks dat de eerste stappen zijn gezet, moet er nu een sprint worden getrokken. Het personeel moet in rap tempo worden bijgeschoold voor een energieneutraal Nederland.

Auteur: Nico van Leeuwen, business developer bij ROVC Technische Opleidingen